princenhage.net

De eerste Vierdaagse werd in Breda gelopen!

Van 7 t/m 10 juni wordt voor de 37e keer de avondvierdaagse in Princenhage georganiseerd. Na versie 2015 die deels letterlijk in het water viel een extra reden om dit jaar mee te doen!

Voorinschrijving vindt plaats op maandagavond 6 juni van 18.30 tot 20.00 uur in de Rabozaal van gemeenschapshuis De Koe aan de Ambachtenlaan 1 in Princenhage. Er kan worden gekozen tussen een 5 of een 10 km route. Op de Princenhaagse basisscholen kan er dit jaar ook ingeschreven worden. Verwacht wordt dat door deze maatregel het aantal 'legale' lopers aanzienlijk zal toenemen.

De deelnemers aan de 10 km starten iedere avond om 18.30 uur en de 5 km-lopers om 18.45 uur, behalve op vrijdag, dan start de 5 km om 19.00 uur. Voor de bewoners van Thebe Lucia en Haga en hun begeleiders is er een speciale route van ruim 3 km, welke iedere avond om 19.00 uur van start gaat.

Alléén ingeschreven deelnemers ontvangen onderweg een traktatie, op vertoon van de dagkaart. Oftewel: loopt u mee? Schrijf dan a.u.b. ook in! Bovendien maakt iedere ingeschreven deelnemer, die vier avonden heeft meegelopen, kans op een prijs. Alle ingeschreven deelnemers krijgen een bewijs van inschrijving. Hieruit trekken wij een aantal kaarten en noteren daarvan de nummers. Deze worden vanaf donderdagavond bekendgemaakt op schermen in De Koe. Na de laatste wandelroute op vrijdagavond gelopen te hebben kan de gewonnen prijs in ontvangst worden genomen. Ook dit jaar is de hoofdprijs een helikoptervlucht!

Bijdrage bij voorinschrijving is € 3,00 per persoon. Inschrijven op de eerste wandelavond kan ook nog, maar dan voor 4 euro per persoon, tussen 18.00 en 18.30 uur.

Naast De Koe hebben wij iedere avond tot 21.00 uur een bewaakte fietsenstalling!

Voor inlichtingen kunt u bellen naar Loes de Vetter, tel. 076-7620001

100e Vierdaagse van Nijmegen....

De eerste Vierdaagse werd in Breda gelopen!

Nijmegen roert al de trom over de 100e editie van zijn Vierdaagse. De start op 1 februari van de inschrijvingstermijn voor Nederlandse deelnemers (buitenlandse inschrijving vanaf 1 maart) trok meteen al meteen landelijke (tv)-publiciteit en de organisatie zal het vuurtje zeker tot na de slotmanifestatie op 22 juli brandend houden.

Niks op tegen, natuurlijk. Alleen laat het chauvinisme van de keizerstad vaak niet anders toe dan de Vierdaagse als een puur Nijmeegs evenement te zien. Maar de oorsprong ligt elders. In Breda, om precies te zijn en wel twintig jaar voordat Nijmegen dé Vierdaagse-stad werd.

’s Werelds grootste wandelsportevenement is voortgekomen uit de Sportdagen voor het Veldleger, die ruim honderd jaar geleden in Breda werden gehouden. Dat landelijk evenement was weer gegroeid uit een sporttoernooi van het Bredase garnizoen. Het Vierdaagse-embryo was in 1905 opgezet door een groepje sergeants van het Zesde, het 6e Regiment Infanterie, die er het éénjarige bestaan van hun voetbalclub mee wilden vieren.

De feestvierende sergeanten maakten er werk van. Behalve voetbalwedstrijden organiseerden ze sportieve krachtmetingen voor ruiters, roeiers, balsporters en atleten. Bovendien nodigden ze de militaire sportclubs uit andere garnizoensplaatsen voor deelname uit.
Het succes was zo groot – de animo voor deeldame uit de regimenten bleek enorm - dat de toernooien van het Zesde in 1906 en 1907 tot die Sportdagen voor het Veldleger werden omgedoopt. De Arnhemse wapenbroeders van het 8e infanterieregiment voegden er in 1907 onbedoeld een toekomstig element aan toe: een vierdaagse mars.

Dat was althans de bedoeling. Een Arnhemse luitenant had het idee gekregen om naar Breda te marcheren, wat de manschappen vier dagen zou kosten. Puik idee, vonden de Bredanaars, Maar het werd afgevlagd door de kazerneleiding uit de Waalstad, die oordeelde dat de Arnhemse sportprestaties zouden lijden onder de voorafgaande, vierdaagse krachtsinspanning, terwijl de overige sportclubs fit en uitgerust aan de start zouden verschijnen. Vreemd genoeg werd de afgevaardigde manschappen ook verboden na afloop terug te marcheren naar Arnhem.

Maar de Nederlandse legerleiding was, met het oog op de fysieke conditieverbetering van jonge militairen, wél gewonnen voor het idee. Die stelde er als stimulans zelfs (beperkte) financiële middelen voor beschikbaar. Maar er speelde nog wat. In de burgermaatschappij ontstond in die jaren het inzicht dat de volksgezondheid gebaat zou zijn bij massale sportbeoefening, anders dan de prijzige tijdspassering die sport tot dan toe voor welgestelde enkelingen was.

Toen een groepje Nederlandse garnizoensofficierein in het voorjaar van 1908 in Den Haag een organisatie vormde om militaire sportinitiatieven te bundelen en te bevorderen, besloten de initiatiefnemers daarom in tweede instantie ook de burgersportbonden bij het overleg te betrekken. Daarmee was de oprichting van de (Koninklijke) Nederlandsche Bond voor Lichamelijke Opvoeding, Nederlands eerste nationale sportkoepel, een feit.

De nieuwe bond vertaalde het Arnhemse idee van de vierdaagse mars in vijftien trajecten (parcoursen) van circa 150 kilometer tussen de toenmalige garnizoenssteden. Een cholera-epidemie in de Rotterdamse regio en de bedroevende begaanbaarheid van de Friese wegen beperkten het aantal deelnemende steden tot tien, toen de eerste wandelvierdaagse-nieuwe stijl op 1 september 1909 – een dag na de toenmalige Koninginnedag – met 306 deelnemers van start ging.

In die nieuwe opzet was Breda zijn oorspronkelijke ‘monopoliepositie’ kwijtgeraakt; de stad was nu een van de startplaatsen. Het volgende jaar voerde de bond alweer een wijziging door. Jaarlijks zou één stad als startplaats worden aangewezen en alle deelnemers zouden daar na vier dagen naar terugkeren. Het zou steeds om een andere stad gaan (Arnhem, Utrecht, Den Bosch etc.). Ertussenin lagen ook steeds andere steden op de route, hoewel Nijmegen sinds 1912 al herhaaldelijk als de etappeplaats van de derde dag fungeerde.

1923 was het eerste jaar waarin start en finish in Nijmegen lagen, zoals Breda in 1924 dé centrale Vierdaagse-stad van Nederland was.
Dat had de Markstad graag zo gehouden, maar het werd rechts ingehaald door Nijmegen. Dat bemachtigde in 1925 blijvend de exclusiviteit van het evenement, dat in (olympisch jaar) 1928 internationaal werd en in 2014 op de lijst van het Nederlandse immateriële erfgoed werd geplaatst.

Dat ging allemaal aan de neus van Breda voorbij, maar omdat de Bredase Vierdaagse-oorsprong een vrijwel vergeten geschiedenis is, heeft de naoorlogse Bredanaar niets om in bitterheid naar om te zien.

Vrijwel meteen na de Tweede Wereldoorlog nam Breda – lang niet als enige stad - het Gooise idee van de avondvierdaagse over. Die eerste Bredase editie werd in al 1946 of ’47 gelopen. De start was op de Haagdijk.
De avondvierdaagse van het Ginneken, door de jaren heen de succesvolste van Breda, dateert van 1947 en kent dit jaar dus de 70e editie. Ruim drie decennia bleef Breda een gemeente met twee avondvierdaagsen, tot 1980. Dat jaar kwam de Princenhaagse editie erbij.

De destijds nog zelfstandige dorpen Teteringen en Prinsenbeek hadden toen al enige jaren hun eigen avondvierdaagse, Teteringen sinds 1974, Prinsenbeek sinds ’77. Nieuw-Ginneken volgde in ’83. Breda kreeg die laatste drie mettertijd als bijvangst van de annexatie van 1997 alsnog binnen de gemeentegrenzen. Pikant genoeg smeedde Teteringen in 1992 zijn avondvierdaagse juist om tot een – vergeefse - protestmars tegen die inlijving.

In diezelfde annexatiecontext past ook de avondvierdaagse van de Haagse Beemden, Breda’s grote stadsuitbreiding, die verrees op in 1972 van Prinsenbeek geannexeerd grondgebied. In ’86 was de voormalige rivierpolder nog een traject van de Prinsenbeekse vierdaagseroute. Het jaar erop was die geëmancipeerd tot het wandelevenement van een Bredase wijk. In ’89 volgde het veel oudere Boeimeer in dat spoor, in 2004 Breda-Noord.

Bron: Stadsarchief Breda

Overige nieuwsberichten